Euler’in “Gereksiz” Soruları Dünyayı Nasıl Değiştirdi?

Murat Turan/ Eylül 15, 2025

Leonhard Euler’in çağında matematik genellikle “kullanışlı” problemlere yöneliyordu. Fakat Euler’in merakı, çoğu zaman işe yaramaz gibi görünen soruların peşinden gitmesini sağladı. O “gereksiz” sorular, yüzyıllar sonra uygarlığın temel taşlarına dönüştü. 1️⃣ 36 Subay Problemi → Latin Kareler → Deney Tasarımı ve Hata Düzeltme 18. yüzyılın St. Petersburg’unda bir akşamüstü… Sarayın bahçesinde genç subaylar satranç taşlarıyla oynuyordu. Masanın ucunda sessizce not

Read More

Araştırmacı RAG Diye Bir Şey Yok – Var Olan Şu: “Embed, Chunk, Pray”

Murat Turan/ Haziran 23, 2025

HBR’de yayınlanan güncel bir yazı beni bu satırları yazmaya itti. Lütfen yapay zekâ hakkında yazılan içerikleri, başarı hikâyelerini ve devrim anlatılarını okurken çok dikkatli olun. Çünkü yazılanlarla gerçek dünya arasında genellikle çok az bağlantı var. Az sonra size bunu RAG sistemleri ve bahsi geçen HBR yazısı üzerinden açıkça göstereceğim. Ama önce çok kısaca şunu ifade etmeme izin verin: 💬 Yapay

Read More

Sessiz Dehalar: Modern Yapay Zekânın Mimarları

Murat Turan/ Mayıs 19, 2025

Bu yazı, bugün kullandığımız yapay zekâ sistemlerinin temelini atan ama adları çok az anılan sessiz kahramanlara bir saygı duruşudur. Transformer: Yapay Zekânın Kalbindeki Devrim GPT, BERT , T5 – RoBERTa gibi kavramlara ne kadar aşinasınız bilmiyorum. Ama sanırım GPT kısaltmasını artık duymayan kalmamıştır. Dikkat ederseniz hepsinde ortak bir harf var “T”. “T” → Transformer. Transformer mimarisi, günümüzde ChatGPT’den Google Translate’e

Read More

Veriyle Beslenen Tanrılar: Yapay Zekâ Çağında Toplumsal Afyonlar ve Dijital Sömürü

Murat Turan/ Nisan 5, 2025

Ben bazen görünenin arkasına bakmayı severim. Açıkça ortada durandan çok daha farklıdır hikâyelerin gerçekleri. Şimdi de kendimi hızlı bir değişim ve dönüşüm çağının içinde buldum. Etrafımda yapay zekâ ile üretilmiş içerikler yağmuru var. Yeni gelişmeleri takip etmek için bile önemli bir zaman harcamak gerekiyor. Ama şimdi başımızı bu akıntının içinden çıkarıp konuya biraz dışarıdan bakalım. Yapay zekâ çağının hemen görünmeyen

Read More

Geleceğin Çocukları: Poyraz ve Rüzgar YZ Çağına Nasıl Hazırlanmalı?

Murat Turan/ Mart 10, 2025

Bir Babalarının Kaygıları Poyraz 13 yaşında, Rüzgar 11. Benim iki oğlum. Şu an belki en büyük dertleri, hafta sonu ne yapacakları, hangi oyunu oynayacakları ya da arkadaşlık ilişkileri. Ama bir baba olarak benim kafamda bambaşka sorular var: Gelecekte nasıl bir dünyada yaşayacaklar? Bugün öğrendikleri şeyler, yarının iş dünyasında bir anlam ifade edecek mi? Yapay zeka, otomasyon ve dijital dönüşümle şekillenen

Read More

Gerçek Dünyada Liderlik vs. Peri Masalları

Murat Turan/ Mart 5, 2025

Stephen R. Covey’in “Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı” kitabı, popüler bir kişisel gelişim ve liderlik rehberi olarak kabul edilse de, gerçek dünyada liderlerin bu ilkelerle hareket etmediği açıktır. Tarih boyunca etkili olmuş liderler, Covey’in sunduğu modelden çok farklı prensiplere dayanmaktadır. Peki, gerçek dünyada liderlik nasıl bir şeydir? İşte, idealist modellerin ötesinde, sahada çalışan gerçekler: Liderlik Kitapları vs. Gerçek Dünya Günümüzde gerçekten

Read More

Eğitim mi, Ezber mi? Halkın Bilerek Cahil Bırakılmasının Anatomisi

Murat Turan/ Şubat 27, 2025

Bugün Noam Chomsky’ye atfedilen bir liste dikkatimi çekti ve araştırdım. Medya, siyaset ve toplumsal kontrol mekanizmalarının işleyişini açıklayan Manipülasyonun 10 Stratejisi, aslında yalnızca bir liste değil; toplumun bilinçaltına işleyen bir dizi güçlü manipülasyon taktiğiymiş. Peki, bu stratejiler tam olarak nasıl işliyor ve neden bu kadar etkili? Gelin birlikte inceleyelim. Vira bismillah… 1. Dikkat Dağıtma Stratejisi Nasıl işliyor? Gerçekte önemli olan

Read More

Yaşamın Anlamı: Logoterapi ve Kur’an Perspektifinden Derin Bir Bakış

Murat Turan/ Şubat 24, 2025

‘Hayatın anlamı, insanlığın en eski sorularından biri. Modern psikoloji bu soruya kendi yaklaşımını sunarken, kutsal metinler de binlerce yıldır bu konuya ışık tutuyor. Peki, Logoterapi ve Kur’an bu konuda ne söylüyor? Gerçekten anlamsızlık çukuruna düşen insan için kurtuluş yolu var mı? Birlikte bakalım… Vira bismillah… Logoterapi: Viktor Frankl’ın Anlam Arayışı Felsefesi Viktor Frankl, ünlü Avusturyalı psikiyatr ve toplama kampında hayatta

Read More

Değişim Rüzgarlarına Direnmek Yerine Yelken Açmak: Proje Liderliğinde İnsan Faktörü

Murat Turan/ Şubat 14, 2025

Ali, sabah işe geldiğinde masasında yabancı bir yazılımla karşılaştı. Kullanıcı dostu olduğu iddia edilen bu sistem, ona karmaşık bir labirent gibi görünüyordu. Üstüne üstlük hiçbir eğitim de almamıştı. Sonuç? Birkaç gün sonra Ali, eski alışkanlıklarına geri döndü ve yeni sistem dijital mezarlığındaki yerini aldı. Bu hikaye, değişim yönetiminin en yaygın tuzağını gözler önüne seriyor: İnsan faktörünü göz ardı etmek. Yıllardır

Read More

Yöneticiliği Aya Çıkarmak

Murat Turan/ Ocak 22, 2025

Modern dünya, karmaşık problemler ve hızla değişen şartlarla çevrili. Geleneksel yönetim modelleri, bu yeni zorluklara yanıt vermekte giderek daha fazla zorlanıyor. Artık liderlerin sadece geçmişin yöntemlerini değil, aynı zamanda günümüzün ve geleceğin dinamiklerini anlaması ve uygulaması gerekiyor. Yazının sonunda ise benim bakış açımdan yeni trenlerin bir yorumunu bulacaksınız. Çünkü bazı modası geçmeyen temel konular var ve onlar olmadan diğerlerinin de

Read More